Farer Adaları - Wikipedia

Farer Adalarının paytaxtı və əsas liman şəhəri Streymoy adasının cənub-şərq sahillərində yerləşən Torsxavn (əhalisi 2005-ci ilin məlumatına görə 19,2 min nəfər) şəhəridir.Farer Adalarının ikinci ən böyük yaşayış məntəqəsi Klaksvik (4773 nəfər) şəhəridir.

Farer Adaları arxipelaqı 18 iri adadan ibarətdir ki, onlardan 17-si insanlar tərəfindən məskunlaşdırılmışdır. Əsas adaları - Streymoy, Esturoy, Suduroy, Voar, Sandoy, Bordoy adalarıdır. Streymoy adasının sahəsi 373,5 kv.km, bütün adaların ümumi sahəsi isə 1395,74 kv.km.-dir.

Farer Adalarından İslandiyaya qədər məsafə - 450 km, Norveçə qədər - 675 km, Kopenhagenə qədər - 1117 km.-dir. Farer Adalarının ən hündür nöqtəsi dəniz səviyyəsindən 882 metr yüksəkliyi olan və Esturoy adasında yerləşən Slattaratindur zirvəsidir.

Əhalisi 48,5 min nəfərdir (2011-ci il siyahıya alınmasına görə). Əsas dil - Farer dilidir.

Əhalinin yaş tərkibi: 0-14 yaş: 20,6% (qadınlar - 4882, kişilər - 4904 nəfər);

15-64 yaş -65,3% ( qadınlar - 16 353, kişilər - 14668 min nəfər);

65 yaş və daha yuxarı - 14,1% (kişilər - 3041 nəfər, qadınlar - 3663 nəfər).

Orta yaş - 35 yaş: Kişilər üçün - 34,8 yaş, qadınlar üçün - 35,3 yaş.

Orta hesabla uzunömürlülük - 79,49 yaş, Kişilər üçün - 76,06 yaş, qadınlar-82,93 yaş.

1 qadına düşən uşaq sayı - 2,15 uşaq

Əmək qabiliyyətli əhalinin sayı - 24760 nəfər.

Farer arxipelaqına 18 iri ada, çoxlu xırda adalar və qayalıqlar daxıldir.

• Boroy (Bordoy) - şimal adalar qrupuna daxil olan ən iri adadır. Sahəsi - 95 kv. km. Adada əhali kifayət qədər sıx nəskunlaşmışdır. Farer adalarının ikinci ən böyük yaşayış məntəqəsi olan Klaksvuyk şəhəri bu adada yerləşir. Adada Klaksvuyk şəhəri ilə yanaşı, daha 7 yaşayış məntəqəsi: Noroyri, Anir, Otnafordur, Strond, Nortoftir, Depil və Nordepil yerləşir.
• Viyoy - şimal adalar qrupuna daxil olan iri adalardan biridir. Sahəsi 41 kv.km., əhalisi - 617 nəfərdir.
• Boar - sahəsi 176 kv.km., əhalisi 2890 nəfərdir (2005). Adada Farer adalarını xarici aləmlə birləşdirən beynəlxalq aeroport yerləşir. Bu adanı Farer adalarının paytaxtı yerləşən Streymoy adası ilə birləşdirən sualtı 5 km.-lik tunel də çəkilmişdir.
• Kalsoy - şimal adalar qrupuna daxil olan adadır, sahəsi - 30,9 kv.km, əhalisi 147 nəfərdir.
• Koltur - sahəsi 2,3 kv.km, cəmi 1 nəfər sakini var.
• Kunoy - Şimal adalar qrupuna aiddir, sahəsi 35,5 kv.km, əhalisi - 134 nəfər.
• Luytla-Duymun - Farer arxipelaqına mənsub 18 əsas adadan əhali tərəfindən məskunlaşmayan yeganə ada, ərazisi 1 kv.km.-dir.
• Miçines - sahəsi 10,3 kv. km, əhalisi 11 nəfər.
• Noulsoy - sahəsi 10,3 kv. km, əhalisi 268 nəfər.
• Sandoy - Farer arxipelaqına daxil olan iri ada, sahəsi 112,1 kv. km, əhalisi 1393 nəfər.
• Svuynoy - Şimal adalar qrupuna aiddir, sahəsi 27,1 kv.km.-ə yaxındır, əhalisi - 73 nəfər.
• Skuvoy - sahəsi 10 kv. km, əhalisi 57 nəfər.
• Stoura-Duyman - sahəsi 2,5 kv. km, əhalisi 6 nəfər.
• Streymoy - Farer arxipelaqının ən çox əhalisi olan adası, sahəsi - 373,5 kv. km, əhalisi 21 500 nəfər (Farer adaları əhalisinin təxminən yarısı). Adada iri yaşayış məntəqələri olan paytaxt Torcxavn şəhəri və Vestmanna qəsəbəsi yerləşir.
• Suvuroy - səhəsi - 163,7 kv. km, əhalisi 5041 nəfər
• Fuqloy - Şimal adalar qrupuna aiddir, sahəsi 11,2 kv.km.-ə yaxındır, əhalisi - 40 nəfər.
• Xestur - səhəsi - 6,1 kv. km, əhalisi - 43 nəfər
• Esturoy - böyüklüyünə görə arxipelaqın ikinci adası, sahəsi 286,3 kv.km, əhalisi - 10586 nəfər. Ən mühüm yaşayış məntəqələri şimalda Fuqlafordur şəhəri, Runavik və adanın cənubunda Hes yaşayış məntəqələridir. Avtomobil körpüsü vasitəsilə Streymoy adası ilə bağlıdır.

Farer adaları 6 regiona (farer dilində: sisla, bundan sonra Sisla)) və 34 kommunaya bölünür, 2008-ci ilə qədər 7 seçki dairəsinə bölgü də mövcud olmuşdur. Sislalar 120 şəhərə və kommunaya bölünür. Sislalar yerli idarəetmə strukturlarına malik deyildir, mərkəzi hakimiyyəti sislalarda rəsmi dövlət nümayəndələri - siselmanlar təmsil edirlər.

• Анохин Г. И. На островах дождей. Мысль, 1966.
• Анохин Г. И. Фарерцы (историко-этнографический очерк)
• Королев Ю. Сыны беспокойного моря. Вокруг света. — 1982. — № 8
• Маркелова О. Становление Фарерских островов и формирование фарерского национального самосознания. О. Маркелова. — Пушкино, 2006.