Vikipedi:Tarihte Bugün/Ocak - Vikipedi

1 Ocak: Yılbaşı (miladi takvim); Kamu Malı Günü; Brunei (1984), Haiti (1804), Samoa (1962) ve Sudan'da (1956) bağımsızlık günü

• 1068 - Romen Diyojen, Makrembolitissa ile evlenerek Bizans imparatoru oldu.
• 1801 - İtalyan gökbilimci Giuseppe Piazzi, cüce gezegen Ceres'i keşfetti.
• 1956 - Sudan, bağımsızlığını ilan etti.
• 1959 - Fidel Castro önderliğindeki güçler Havana'nın kontrolünü ele geçirdi ve Küba Devrimi son buldu.
• 2017 - İstanbul'da bir gece kulübüne düzenlenen saldırıda 39 kişi öldü.

2 Ocak:

• 1935 - Türkiye'de Soyadı Kanunu yürürlüğe girdi.
• 1942 - II. Dünya Savaşı: Manila, Japon kuvvetlerince işgal edildi.
• 1951 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin yeni üyeliklerine Türkiye, Hollanda ve Brezilya seçildi.
• 1959 - Luna 1, Baykonur Uzay Üssü'nden uzaya fırlatıldı.
• 1985 - Amerika Birleşik Devletleri, Birleşmiş Milletler'in "Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü" UNESCO'dan resmen ayrıldı.

3 Ocak:

• 1521 - Martin Luther, Roma Katolik Kilisesi tarafından aforoz edildi.
• 1921 - Türkiye, Ermenistan'la barış anlaşması yaptı.
• 1924 - Mısır'da Uksur'daki tapınakta Tutankamon'un taş lahdi bulundu.
• 1928 - Nikaragua'da Augusto César Sandino önderliğindeki yurtseverler ayaklandı. Amerika Birleşik Devletleri 1000'den fazla deniz piyadesini savaşmak üzere gönderdi.
• 1993 - Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George H. W. Bush ve Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, stratejik nükleer silahlarda indirimi öngören START-2 anlaşmasını imzaladılar.

4 Ocak:

• 1948 - Burma, İngiltere'den bağımsızlığını kazandı.
• 1959 - Luna 1, Ay'ın 5995 km yakınından geçti.
• 1969 - Her türlü ırk ayrımcılığının kaldırılmasına dair uluslararası sözleşme imzalandı.
• 2006 - Ehud Olmert, Ariel Şaron'un rahatsızlanmasının ardından İsrail başbakan vekili oldu.
• 2010 - Dubai'de Burc Halife açıldı ve dünyanın en yüksek gökdeleni oldu.

5 Ocak:

• 1933 - Golden Gate Köprüsü'nün yapımına başlandı.
• 1919 - Almanya'da daha sonra Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi adını alacak olan Alman İşçi Partisi kuruldu.
• 1953 - Paris'te Godot'yu Beklerken'in ilk gösterimi yapıldı.
• 1968 - Çekoslovakya'da Prag Baharı başladı.
• 2005 - Bilinen en büyük cüce gezegen Eris keşfedildi.

6 Ocak:

• 1066 - Harold Godwinson taç giyerek İngiltere'nin son Anglosakson kralı oldu.
• 1449 - XI. Konstantinos, Bizans imparatoru oldu.
• 1838 - Samuel Morse, telgrafı kamuya tanıttı.
• 1870 - Viyana'da Wiener Musikverein açıldı.
• 2019 - Malezya kralı V. Muhammed, görevinden istifa etti.

7 Ocak:

• 1610 - İtalyan astronom Galileo Galilei, Jüpiter'in dört uydusunu tespit etti.
• 1904 - İki yıl sonra yerini SOS sinyaline bırakan CQD tehlike sinyalinin kullanımı başladı.
• 1985 - Japonya'nın ilk gezegenler arası uzay aracı olan Sakigake, Uchinoura Uzay Merkezi'nden uzaya fırlatıldı.
• 2015 - Hiciv dergisi Charlie Hebdo'nun Paris'teki ofisine saldırı yapıldı.
• 2019 - Ferrari'de, Maurizio Arrivabene'nin yerine Mattia Binotto getirildi.

8 Ocak:

• 1735 - Londra'daki Covent Garden Tiyatrosu'nda Ariodante operasının ilk gösterimi yapıldı.
• 1828 - ABD'de Demokrat Parti kuruldu.
• 1912 - Afrika Ulusal Kongresi kuruldu, ilk kongrede kabile şefleri, halk temsilcileri, kilise organizasyonları ve yerli halkın hak mücadelesinin önde gelen kişilikleri bir araya geldi.
• 1918 - ABD başkanı Woodrow Wilson, kongrede yaptığı konuşmada Wilson İlkeleri'ni açıkladı.
• 1959 - Charles de Gaulle, Beşinci Fransız Cumhuriyeti'nin ilk başkanı olarak görevine başladı.

9 Ocak:

• 1878 - I. Umberto tahta çıkarak İtalya kralı oldu.
• 1916 - Gelibolu Muharebeleri, Osmanlı kuvvetlerinin zaferiyle sonuçlandı.
• 1917 - I. Dünya Savaşı sırasında Telelrefah Muharebesi gerçekleşti.
• 1941 - Ağır-bombardıman uçağı Avro Lancaster, ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
• 2007 - Apple CEO'su Steve Jobs, iPhone'u tanıttı.

10 Ocak:

• 1474 - Boğdan Prensliği ile Osmanlı Devleti arasında Racova Muharebesi gerçekleşti.
• 1916 - I. Dünya Savaşı sırasında Erzurum Taarruzu başladı.
• 1920 - Versay Barış Antlaşması yürürlüğe girdi.
• 1921 - I. İnönü Muharebesi'nde Albay İsmet Bey komutasındaki Türk ordusu, Yunan ordusu ile İnönü'de karşı karşıya geldi.
• 1966 - Hindistan ve Pakistan arasında Taşkent Deklarasyonu imzalandı.

11 Ocak:

• 1787 - William Herschel, Uranüs'ün iki uydusu olan Titania ve Oberon'u keşfetti.
• 1879 - İngiliz-Zulu Savaşı başladı.
• 1921 - Birinci İnönü Muharebesi sona erdi, Yunan kuvvetleri geri çekildi.
• 1922 - İnsülin, şeker hastalığının tedavisinde insanlar üzerinde ilk kez kullanıldı.
• 1946 - Enver Hoca, Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti'ni ilan etti, Kral Zogo tahttan indirildi.

12 Ocak:

• 1951 - Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi yürürlüğe girdi.
• 1967 - Dr. James Bedford, gelecekte tekrar canlandırılmak üzere, kriyojenik olarak dondurulan ilk insan oldu.
• 1969 - Led Zeppelin grubu, ilk albümünü çıkardı.
• 1972 - Mucibur Rahman, Bangladeş başbakanı oldu.
• 2016 - Sultanahmet Meydanı'nda bir intihar saldırısı gerçekleşti.

13 Ocak:

• 1888 - National Geographic Society kuruldu.
• 1898 - Émile Zola'nın yayımladığı J'Accuse...! başlıklı açık mektup, Dreyfus davasını kamuoyunun dikkatine taşıdı.
• 1953 - Mareşal Tito, Yugoslavya devlet başkanı seçildi.
• 1993 - Kimyasal Silahlar Sözleşmesi imzaya açıldı.
• 2012 - Costa Concordia gemi felaketi yaşandı.

14 Ocak:

• 1897 - İsviçreli Matthias Zurbriggen, Aconcagua zirvesine tırmanan ilk kişi oldu.
• 1900 - Giacomo Puccini'nin Tosca operası Roma'da ilk kez icra edildi.
• 1943 - Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt ve Charles de Gaulle; Kazablanka Konferansı'nda bir araya geldi.
• 1950 - Sovyetler Birliği'nde MiG-17 jet uçağının ilk prototipi uçuş denemesini tamamladı.
• 2005 - Huygens adlı uzay sondası, Satürn'ün uydusu Titan'ın yüzeyine indi.

15 Ocak:

• 69 - Otho, Roma imparatoru oldu.
• 1559 - İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth taç giydi.
• 1915 - Sarıkamış Harekâtı sona erdi.
• 1969 - Sovyetler Birliği, Soyuz 5 uzay aracını fırlattı.
• 2001 - Vikipedi yayın hayatına başladı.

16 Ocak:

• 1547 - Rus Çarı Korkunç İvan taç giydi.
• 1556 - II. Felipe, İspanya Kralı oldu.
• 1605 - Miguel de Cervantes'in Don Kişot eserinin ilk baskısı yayımlandı.
• 1920 - Milletler Cemiyeti, ilk toplantısını Paris'te yaptı.
• 1945 - Adolf Hitler, Führerbunker'e taşındı.

17 Ocak:

• 1904 - Anton Çehov'un Vişne Bahçesi oyunu, ilk kez Moskova Sanat Tiyatrosu'nda sahnelendi.
• 1961 - Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin eski başbakanı Patrice Lumumba öldürüldü.
• 1991 - Çöl Fırtınası Harekatı, ABD uçaklarının Irak ve Kuveyt'teki hedefleri vurmalarıyla başladı.
• 1991 - V. Harald, babası V. Olav'ın ölümünün ardından Norveç kralı oldu.
• 1994 - ABD'de Northridge depremi gerçekleşti.

18 Ocak:

• 1906 - Bolşevik hareketin kurucularından olan İvan Babuşkin kurşuna dizildi.
• 1919 - I. Dünya Savaşı'nda yenilen devletlerle anlaşmalar yapmak üzere, İtilaf Devletleri temsilcilerinin oluşturduğu Paris Barış Konferansı başladı.
• 1929 - Lev Troçki, Sovyetler Birliği'nden sınır dışı edildi.
• 1964 - Pemba Halk Cumhuriyeti kuruldu.
• 2005 - 800 yolcu kapasiteli yolcu uçağı Airbus A380, Toulouse'da basına tanıtıldı.

19 Ocak:

• 649 - Tang'ın Kuçar seferi sona erdi.
• 1795 - Birleşik Hollanda Cumhuriyeti'nin devamı olan Batavya Cumhuriyeti kuruldu.
• 1853 - Giuseppe Verdi'nin Il trovatore operası Roma'da ilk kez sahnelendi.
• 2006 - NASA'nın uzay sondası New Horizons, Plüton'a doğru yolculuğuna çıktı.
• 2007 - Gazeteci Hrant Dink, uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürüldü.

20 Ocak:

• 1918 - Midilli kruvazörü, Gökçeada açıklarında mayınlara çarparak battı.
• 1936 - VIII. Edward, Birleşik Krallık hükümdarı oldu.
• 1947 - Fransa'da Charles de Gaulle, politikadan çekildiğini açıkladı ve görevinden istifa etti.
• 1996 - Filistin'de ilk kez devlet başkanlığı seçimleri yapıldı, Yaser Arafat devlet başkanı seçildi.
• 2009 - Barack Obama, 44. ABD Başkanı olarak göreve başladı.

21 Ocak:

• 1774 - Osmanlı padişahı III. Mustafa öldü, I. Abdülhamid tahta çıktı.
• 1793 - Vatana ihanetten suçlu bulunan Fransa kralı XVI. Louis, giyotinle idam edildi.
• 1919 - İrlanda Bağımsızlık Savaşı başladı.
• 1942 - II. Dünya Savaşı'nda Sirenayka Muharebesi gerçekleşti.
• 1954 - Nükleer enerjiyle çalışan ilk denizaltı Nautilus, Connecticut'ta denize indirildi.

22 Ocak:

• 613 - Henüz 6 aylık olan III. Konstantinos, babası tarafından taç giydirilerek ortak imparator ilan edildi.
• 1517 - Osmanlı Devleti ile Memlûk Sultanlığı arasında Ridâniye Muharebesi gerçekleşti.
• 1901 - Kraliçe Victoria'nın ölümü üzerine VII. Edward, Birleşik Krallık kralı oldu.
• 1905 - Kanlı Pazar: Rus Kraliyet Muhafızları, Sankt-Peterburg'da gösteri yapanların üzerine ateş açtı, 100'den fazla kişi öldü.
• 1924 - Birleşik Krallık'ta, İşçi Partisi lideri Ramsay MacDonald başbakanlığa atandı.

23 Ocak:

• 393 - Honorius, ortak Roma imparatoru oldu.
• 1556 - Çin'in Shaanxi eyaletinde meydana gelen depremde yaklaşık 830.000 kişi ölü.
• 1719 - Kutsal Roma İmparatorluğu bünyesinde Lihtenştayn Prensliği oluşturuldu.
• 1968 - ABD'ye ait istihbarat gemisi USS Pueblo, Kuzey Kore deniz kuvvetleri tarafından ele geçirildi.
• 2005 - Viktor Yuşçenko, Ukrayna Devlet Başkanlığı görevine başladı.

24 Ocak:

• 41 - Caligula lakabıyla tanınan Roma İmparatoru Gaius Julius Caesar Augustus Germanicus, muhafızları tarafından öldürüldü.
• 1924 - Rusya'da Sankt-Peterburg şehrinin adı, devrimci lider Lenin'in anısına "Leningrad" olarak değiştirildi.
• 1986 - Voyager 2 uydusu, Uranüs'ün 81.500 km yakınından geçti.
• 1989 - Seri katil Ted Bundy, Florida'da elektrikli sandalye ile idam edildi.
• 1993 - Gazeteci ve yazar Uğur Mumcu, otomobiline yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldürüldü.

25 Ocak:

• 750 - Emevi Devleti'nin yıkılışına neden olan Zap Suyu Muharebesi gerçekleşti.
• 1918 - Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu.
• 1924 - İlk Kış Olimpiyat Oyunları, Chamonix'te başladı.
• 1951 - Kore Savaşı sırasında Kumyangjang-ni Muharebesi başladı.
• 1988 - Türkiye, BM İşkenceyle Mücadele Sözleşmesi'ni imzaladı.

26 Ocak:

• 1699 - Osmanlı Devleti, Karlofça Antlaşması'nı imzaladı.
• 1905 - Pretoria'da 3.106 karat değerindeki dünyanın en büyük elması "Cullinan" bulundu.
• 1911 - Richard Strauss'un Der Rosenkavalier operası ilk kez sahnelendi.
• 1915 - Rocky Dağı Ulusal Parkı kuruldu.
• 2005 - Condoleezza Rice, Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk Afroamerikalı kadın Dışişleri Bakanı oldu.

27 Ocak:

• 1521 - Canberdi Gazâlî İsyanı, Mastaba Muharebesi ile bastırıldı.
• 1880 - Thomas Edison, elektrik ampulünün patentini aldı.
• 1901 - Sultanahmet Meydanı'nda Alman Çeşmesi'nin açılışı yapıldı.
• 1945 - Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordu birlikleri, Almanya'nın Polonya'da kurduğu Auschwitz-Birkenau kampını ele geçirdi.
• 1967 - Apollo 1 uzay aracı, Kennedy Uzay Merkezi'nde test edildiği sırada yandı.

28 Ocak:

• 98 - Trajan, Roma imparatoru oldu.
• 1547 - VI. Edward, İngiltere Kralı oldu.
• 1920 - Osmanlı Mebusan Meclisi'nin gizli oturumunda Mîsâk-ı Millî kabul edildi.
• 1932 - Japonya, Şanghay'ı işgal etti.
• 1986 - Challenger Uzay Mekiği, fırlatılışından 73 saniye sonra parçalandı, yedi astronot öldü.

29 Ocak:

• 904 - III. Sergius, Papalık görevine başladı.
• 1944 - Dünyanın en büyük savaş gemisi Missouri denize indirildi.
• 1986 - Yoweri Museveni, Uganda Devlet Başkanı olarak görevine başladı.
• 1991 - Körfez Savaşı'nda Hafci Muharebesi başladı.
• 2017 - Quebec City Cami saldırısı gerçekleşti.

30 Ocak:

• 1018 - Kutsal Roma İmparatoru II. Heinrich ve Polonya Kralı I. Bolesław arasında Bautzen Antlaşması imzalandı.
• 1902 - Britanya-Japonya ittifakı kuruldu.
• 1923 - Yunanistan ile Türkiye arasında Ahali Mübadelesi Antlaşması yapıldı.
• 1933 - Adolf Hitler, Almanya şansölyesi oldu.
• 2003 - Belçika'da aynı cinsiyetteki çiftlerin evliliği yasallaştı.

31 Ocak:

• 1606 - Guy Fawkes, Barut Komplosu'ndaki rolü nedeniyle vatan hainliğinden parlamento karşısında asılarak idam edildi.
• 1928 - Lev Troçki, Kazakistan'da Almatı yakınlarında sürgün hayatına başladı.
• 1971 - Apollo 14, insanlı ay görevi için uzaya fırlatıldı.
• 2019 - II. Abdullah (Malezya kralı), Malezya kralı oldu.
• 2020 - Birleşik Krallık, Avrupa Birliği'nden ayrıldı.